Dom bez kota to głupota – mawiają właściciele kotów. Jeśli weźmiemy pod uwagę, że zwierzęta te mają „moc” terapeutyczną i potrafią leczyć zarówno ciało, jak i duszę – brak kota to naprawdę nic mądrego.

Koci dotyk, dźwięk, a nawet sama obecność zwierzaka mają potencjał terapeutyczny. Pozytywne efekty kontaktu z kotem to nie tylko odprężenie, zabawa i radość z posiadania zwierzaka. Koty mogą leczyć lub wspierać leczenie konkretnych chorób, co nie tylko zostało udowodnione, ale również jest stosowane w praktyce.

Felinoterapia, czyli terapia z kotem

Felinoterapia jest jedną z form animaloterapii, czyli terapii z wykorzystaniem zwierząt. Tego typu metody leczenia zakładają, że kontakt z danym zwierzęciem poprawia zarówno fizyczną, jak i psychiczną kondycję człowieka. Do terapii wykorzystuje się najczęściej psy, koty i konie. Gatunek zwierzaka jest dobierany do rodzaju schorzenia i potrzeb pacjenta. Felinoterapia bazuje na kotach i jest stosunkowo młodą metodą leczenia. W Polsce istnieje od 2004 r. i już zdążyła zyskać swoich zwolenników, terapeutów i zadowolonych pacjentów.

Felinoterapia polega na spędzaniu czasu z kotem i terapeutą, kontakcie ze zwierzęciem. Ważny jest tutaj dotyk, pomoc w pielęgnacji kota, a czasami nawet rozmowa z pacjentem na temat zwierzaka. Felinoterapia przełamuje ograniczenia komunikacyjne, rozwija zdolność okazywania emocji, jest również wciągającą zabawą. Szwedzi często wykorzystują koty w terapii spektrum autyzmu u dzieci. Okazuje się, że koty potrafią przedostać się do odizolowanego świata maluchów z autyzmem, dzięki czemu stają się one bardziej otwarte, uspokajają się i nawiązują kontakt ze światem zewnętrznym. Kot staje się pośrednikiem, za pomocą którego terapeuta dociera do pacjenta i nawiązuje z nim interakcję. Potwierdzają to badania francuskich naukowców, którzy obserwowali 40 dzieci z autyzmem. Te, które miały w domach koty, łatwiej się komunikowały z bliskimi i były spokojniejsze niż dzieci, które nie miały do czynienia z kotami. Naukowcy wyjaśnili większą otwartość tym, że podczas głaskania zwierzaków w organizmach dzieci wzrasta poziom oksytocyny, hormonu miłości.

Poza zaburzeniami ze spektrum autyzmu felinoterapia sprawdza się m.in. w terapii takich dolegliwości, jak ADHD, zespół Aspergera, zespół Downa, zaburzenia zachowania i emocji, zaburzenia lękowe, nieśmiałość i zahamowanych społecznie, depresja, choroba Alzheimera, uszkodzenia słuchu, uszkodzenia wzroku, dystrofia mięśniowa, artretyzm i in.

Balsam na ból

Lecznicze oddziaływanie kota nie kończy się na felinoterapii. Już samo posiadanie kota w domu może przynieść pozytywne skutki dla naszego zdrowia, pod warunkiem, że zwierzak jest oswojony, lubi towarzystwo ludzi i chętnie siada na kolanach czy innych częściach ciała. Jeśli coś nas boli, kot potrafi bezbłędnie zlokalizować miejsce bólu. Jeśli się na nim położy, może pomóc – sierść zwierząt jest najonizowana ujemnie, a chore miejsca dodatnio. Tak więc samo leżenie kota na bolesnym miejscu może przynieść ulgę. Dużą zaletą jest temperatura kotów, która wynosi 38 stopni. Oznacza to, że te zwierzaki sprawdzają się idealnie w roli plastrów rozgrzewających – warto skłonić je do wygrzania bolesnych korzonków czy przemarzniętych części ciała. Dużo korzyści może przynieść również samo głaskanie kota. Na pewno skorzystają na tym osoby z artretyzmem, chorobami stawów dłoni czy niedowładami. To nie wszystko – posiadanie kota chroni nas przed zawałami, co udowodnili naukowcy z Uniwersytetu w Minnesocie. Przez 10 lat obserwowali oni 4,5 tys. osób, spośród których część miała koty. Okazało się, że w tej grupie ryzyko ataku serca było o 30 proc. niższe niż u osób, które nie mają zwierząt. Kolejne badania wykazały, że życie z kotami zmniejsza również ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, w tym udarów.

Kojące dźwięki

Nie tylko dotykanie kota ma moc leczniczą, również słuchanie mruczenia pozytywie wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie. Koty potrafią wydawać dźwięki o częstotliwości od ok. 20 do 140 Hz. Niektóre z nich wykazują pozytywny wpływ na ludzkie zdrowie, co potwierdzają badania naukowe. I tak – udowodniono, że dźwięki między 20 a 50 Hz przyspieszają zrastanie się kości, łagodzą stany zapalne i wpływają na obniżenie napięcia mięśniowego. Koty mogą więc stać się panaceum na osteoporozę, czyli ubytek kości – chorobę, która często dotyka kobiety po menopauzie. Badania na myszach wykazały, że drgania o niskiej częstotliwości zwiększają gęstość kości oraz mają pozytywny wpływ na układ mięśniowo-stawowy, a także mogą przyczynić się do niefarmakologicznego leczenia osteoporozy.

Dobroczynne działanie kocich pomruków działa na nie same – 90 proc. kotów przeżywa upadek z siódmego piętra i wraca do zdrowia. Co więcej, u kotów nie występują guzy kości ani kostnomięsaki, ponadto koty nie chorują na dysplazję stawów biodrowych, która jest z kolei częstą przypadłością psów dużych ras. Koty również cztery razy rzadziej zapadają na raka płuc w porównaniu do psów, nie dolegają im również zwłóknienia mięśni, uszkodzenia łąkotek i wiązadeł krzyżowych.

W 2016 r. dr Jacek Jakubowski sprawdził, jak drgania o niskiej częstotliwości wpływają leczniczo na osoby z zespołem cieśni barkowej. Naukowiec nagrał odgłosy mruczenia sześciu kotów, które mieściły się w częstotliwości 23–29 Hz. Następnie puszczał chorym „mruczanki”, przykładając głośniki do skóry pacjentów w okolicy chorych barków. Badani byli poddawani terapii po 20 minut co drugi dzień przez sześć tygodni. Przyniosło to widoczny efekt, choć może nie tak duży jak przy wykorzystaniu innych technik rehabilitacji. Jak jednak wskazuje autor, „efekt terapeutyczny za pomocą wibracji o typie >>mruczenia kota<< mógłby być większy w połączeniu z promieniowaniem podczerwonym emitowanym przez kota”. Tutaj właściciele kotów nie muszą się martwić – wystarczy przekonać czworonoga do tego, aby przysiadł na bolącym miejscu, wygrzewał je i odpowiednio modulował wydawane przez siebie dźwięki.

Foto: Doug Greenberg Recuperation ain’t so bad via photopin (license)/Flickr